BEKRA (SEVESO)
DANIŞMANLIĞI

BEKRA Yönetmeliği Kapsamı

BEKRA Yönetmeliği’nin eklerinde hangi maddelerin tehlikeli olarak değerlendirildiği ve BEKRA kuruluşlarının hangi miktarlara göre nasıl sınıflandırılması gerektiği açıklanmaktadır. Bu bağlamda kuruluşlar, tehlikeli maddelerin niteleyici miktarına bağlı olarak alt seviyeli ve üst seviyeli kuruluş olarak sınıflandırılmaktadır. Örneğin, tesislerinde CAS numarası 1303-28-2 olan arsenik pentaoksit, arsenik (V) asit ve/veya tuzlarından 1 – 2 ton arasında bulunduran kuruluşlar alt seviyeli, 2 tondan fazla bulunduran kuruluşlar ise üst seviyeli kuruluş olarak değerlendirilmektedir. Bu maddelerden 1 tonun altında bulunduran kuruluşlar kapsam dışı olarak kabul edilmektedir.

BEKRA Yönetmeliği’ne göre alt seviyeli ve üst seviyeli kuruluşların BEKRA bildirimi yapması gerekmektedir. Bunun yanı sıra alt seviyeli kuruşların büyük kaza önleme politikası belgesi; üst seviyeli kuruluşların da güvenlik raporu hazırlaması gerekmektedir. Yönetmelikte bu belge ve raporların ne zaman ve nasıl hazırlanacağı ile ilgili detaylı bilgiler mevcuttur. Alt seviyeli işletmeler, büyük kaza önleme politikası belgesi ile ilgili 19 Nisan 2019 tarihinde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 30750 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Büyük Endüstriyel Kazalarla İlgili Hazırlanacak Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi Tebliği” hükümlerine uymak zorundadır. Üst seviyeli kuruluşların hazırlaması gereken güvenlik raporu detayları da yine aynı tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan diğer tebliğde verilmiştir. Hazırlanan belge ve raporlar, kapsamı BEKRA Yönetmeliği’nde verilen nedenler (tehlikeli maddelerin fiziksel özellikleri, depolama konumları, işleme süreçlerinde değişiklik vs) söz konusu olduğunda güncellenmek zorundadır.

BEKRA’ya gör üst seviyeli kuruluşlar alt seviyeli kuruluşlardan farklı olarak dahili ve harici acil durum eylem planları da hazırlamak zorundadır. Bu kuruluşların ayrıca tehlikeli maddelerin bulunduğu bölgedeki yerel halkı ve kamuoyunu bilgilendirmesi de gerekmektedir.

BEKRA  (Seveso) Bildirimi Nedir?

BEKRA Yönetmeliği’ne göre, yönetmelik kapsamına giren tehlikeli maddeleri bulunduran kuruluşlar, bu maddelerin özelliklerin ve miktarını Çevre Şehircilik ve İklim değişikliği Bakanlığı’na bildirmek zorundadır. BEKRA bildirimi adı verilen bu çalışma, Bakanlığın online bildirim sistemlerinin yer aldığı online.cevre.gov.tr adresinden yapılabilmektedir. BEKRA bildirimi sayesinde kuruluşların hangi seviyede oldukları tespit edilmekte ve bundan yola çıkarak yapması gereken diğer çalışmaların (güvenlik raporu, büyük kaza önleme politika belgesi, acil durum eylem planı vs) kapsamı belirlenmektedir.

BEKRA bildiriminin, tehlikeli madde miktarında, fiziksel özelliklerinde, niteliğinde, kullanıldığı proseslerde, depolama koşullarında vs bir değişiklik olduğunda güncellenmesi gerekmektedir. Ayrıca işletme bilgilerinde bir değişiklik olması ya da kuruluşun faaliyetlerine son verilmesi vb gibi durumlarda da BEKRA bildirimi güncellenmelidir.

BEKRA bildirimi yasal bir zorunluluk olmakla beraber kapsama giren işletmelerin tehlikeli madde envanterini yönetmesini de kolaylaştırmaktadır. Bu sayede hem kaza risklerinin hem de işletmelerin tehlikeli maddelere ilişkin maliyetlerinin ve zaman kayıplarının düşürülmesi sağlanmaktadır.

BEKRA Bildirimi ve BEKRA Denetimi Danışmanlık Hizmeti

BEKRA Yönetmeliği’ne göre üst seviyeli kuruluşlar iki takvim yılında bir, alt seviyeli kuruluşlar dört takvim yılında bir olmak üzere,  Çevre Şehircilik ve İklim değişikliği  ve/veya Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından programlı ve program dışı denetimlere tabi tutulmaktadır. Bu denetimler ile kuruluşların BEKRA Yönetmeliği’ne uygunluğu doğrulanmaktadır. İlgili kuruluşun tesislerinde bir endüstriyel kaza meydana gelmesi durumunda program dışı denetimlerle kazaya ilişkin incelemeler ve araştırmalar yapılmaktadır.

BEKRA kuruluşlarının ilgili bildirimleri doğru bir şekilde yapabilmesi ve BEKRA denetimlerinden başarıyla ayrılabilmesi için bu alanda danışmanlık hizmeti veren firmalardan destek alması tavsiye edilmektedir. Danışmanlık firmaları, kuruluşların doğru ve tutarlı BEKRA bildirimleri ile seviyelerinin ve dolayısıyla yükümlülüklerinin doğru bir şekilde belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca BEKRA denetimlerine doğru bir şekilde hazırlanmalarını sağlayarak BEKRA Yönetmeliği’yla uyumlu faaliyetler gerçekleştirmelerini sağlamaktadır.

İşletmelerin Yükümlülükleri Nelerdir?

Endüstriyel faaliyet yürüten kuruluşların, tesislerinde mevcut tehlikeli maddeleri bildirmeleri öncelikli yükümlülükleridir. Bu bildirim doğrultusunda, ilgili tesisin gruplandırması yapılarak diğer yükümlülükleri belirlenmektedir.

Belirlenen seviye doğrultusunda ilgili kuruluşların;

Büyük Kaza Önleme Politikası, Güvenlik Raporu ve Dahili veya Harici Acil Durum planlarını hazırlaması ve sunması gerekmektedir. Seviyeleri doğrultusunda uygulanması gereken yükümlülükleri şu şekilde sıralayabilmekteyiz:

• Alt seviye grubundaki tesisler; Büyük Kaza Önleme Politikası, Güvenlik Yönetim Sistemi, Kantitatif Risk Analizi (Quantity Risk Analysis) çalışmalarını yaparak ilgili raporları hazırlayıp yetkili makamlara sunmakla yükümlüdürler.
• Üst seviye grubunda yer alan tesisler ise; Büyük Kaza Önleme Politikası, Güvenlik Yönetim Sistemi, Kantitatif Risk Analizi (Quantity Risk Analysis), Güvenlik Raporu, Dahili Acil Durum planlarını hazırlama ve buna ek olarak Domino Etkisi Analizi, Arazi Kullanımı ve Planlama Çalışmalarını ilgili resmi kuruluşlarla hazırlayıp, gerekli resmi belgeleri yetkilendirilmiş makamlara sunmakla yükümlüdürler.