Çevre Danışmanlığı Hizmeti, kurum ve kuruluşların çevresel etkilerini, çevre mevzuatlarına uygunluklarını ve çevresel performanslarını değerlendirmeye ve geliştirmeye yönelik olarak verilen desteklerin tümünü kapsar.
Türkiye’de, Çevre Kanunu ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği kapsamında, daha yeşil ve sürdürülebilir bir gelecek arzulayan bütün ülkelerde olduğu gibi belirli kurum, kuruluş ve projeler için Çevre Danışmanlığı Hizmeti alma zorunluluğu bulunmaktadır. Çevre Danışmanlığı Hizmeti sayesinde, tıpkı ÇED Raporu gibi, çevreye zararı dokunabilecek projelere imza atan kurum ve kuruluşların bu etkilerinin minimuma indirilmesi mümkün olabilmektedir.
ÇEVRE DANIŞMANLIK HİZMETİ NEDEN ÖNEMLİDİR
Çevre Danışmanlık Hizmeti sadece kuruluşların çevreye etkilerini minimize etmekle kalmaz. Aynı zamanda kuruluşların ilgili faaliyetlerinin çevre mevzuatına uygunluğunu sağlar ve söz konusu kuruluşları yasal yaptırımlara karşı korur. Çevre mevzuatındaki değişikliklerden her tür işletmenin haberdar olmasına ve gerekli adımların atılmasına olanak tanır. Böylece kurumlar çevre denetimlerine hazırlıklı olabilir ve olası cezalardan kaçınabilirler.
Bir Çevre Danışmanlık Hizmetinden yararlanmanın faydaları şu şekilde sıralanabilir:
⦁ Çevresel Uyumluluğun Sağlanması
⦁ Çevresel Risklerin En Aza İndirilmesi
⦁ Verimli ve Düşük Maliyetli Kaynak Kullanımı
⦁ Markasal İtibar Artışı
⦁ İstikrarlı Gelişme
Çevresel Uyumluluğun Sağlanması
Çevre Danışmanlığı sayesinde kurumların çevresel etki değerlendirmesi, atık yönetimi, hava kirliliği kontrolü ve su kirliliği kontrolüyle ilgili yönetmeliklere uyumu sağlanabilmektedir. Bu süreçte Çevre Danışmanlık Hizmeti veren kuruluşlar mevzuattaki değişiklikleri takip ederek işletmeleri güncel tutacak ve gerekli adımların atılmasını sağlayacaklardır.
Çevre Danışmanlığı Hizmetiyle söz konusu kurum ve kuruluşların yasal yaptırımlara karşı korunması da mümkün olabilmektedir. Türkiye’deki çevresel mevzuatlara uymayan kurumlara idari para cezaları, faaliyet durdurma ve hatta kapatma gibi cezalar verilebilmektedir. Çevre Danışmanlığı Hizmeti sayesinde bu tür yaptırımların önüne geçilerek yasal risklerin minimize edilmesi sağlanabilmektedir.
Aynı zamanda Çevre Danışmanlığı Hizmetiyle çevresel risklerin belirlenip önlenmesi de mümkün olabilmektedir. Risklerin belirlenmesi sürecinde çevresel kazalar için risk değerlendirmeleri yapılmaktadır. Ardından bu risklere yönelik prosedürler geliştirilmektedir.
Çevresel Risklerin En Aza İndirilmesi
Çevre Danışmanlık Hizmeti kapsamında kurum bünyesinde gerçekleşen bütün üretim ve tüketim faaliyetlerinin değerlendirilmesi yapılır. Bu değerlendirme aşamasında projelerin çevreye olan etkilerinin ölçülmesi için ÇED ve bu sürece bağlı ÇED Raporundan faydalanılır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda kurumların daha çevre dostu üretim teknolojilerine geçiş yapmaları, atık miktarlarını ve enerji üretimini azaltmaları, çalışanlarının çevresel riskler ve bunların önlenmesi konusunda eğitilmesi sağlanmaktadır.
Ayrıca Çevre Danışmanlık Hizmeti sayesinde alınan önlemlerin değerlendirilmesi de harici firmalara devredilmiş ve böylece kurum bünyesindeki iş yükü azaltılmış olur. Harici firmalar söz konusu kurumların yerine süreci izleyerek çevresel parametreleri düzenli olarak ölçer ve raporlanmasını gerçekleştirirler. Bütün bu izleme ve kontrol aşamaları sonunda kurumların bünyesinde ilerlemeye gidilebilecek alanlarda iyileştirmeler sağlanmış olur.
Verimli ve Düşük Maliyetli Kaynak Kullanımı
Çevre Danışmanlığı sayesinde kurum ve kuruluşların enerji tüketimleri analiz edilerek tasarruf edebilecekleri alanlar belirlenir. Belirlenen bu alanlar doğrultusunda tasarrufun gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan araç ve ekipmanlar ilgili kurumlara önerilir. Böylece kurumlar enerji tüketimi alanında sınıf atlamış ve çok daha düşük maliyetlerden faydalanmış olur.
Çevre Danışmanlığı Hizmetinden kurumların faydalanabileceği tek alan enerji tüketimi değildir. Atık yönetimi ve hammadde kullanımı konusunda da bu hizmetten faydalanarak iyileştirmelere gidilmesi mümkündür. Atık yönetimi alanında bu iyileştirme atık türlerine göre ayrıştırma ve geri dönüşüm sistemlerinin kurulmasıyla sağlanabilirken hammadde kullanımı alanında daha az hammadde kullanımına yol açacak üretim tekniklerinin geliştirilmesiyle de sağlanabilir.
Markasal İtibar Artışı
Küresel ısınma ve benzeri faktörlerin etkisiyle tehlikede olan geleceğimizi kurtarmaya ve daha yeşil ve sürdürülebilir bir geleceği desteklemeye yönelik olarak atılacak adımlar kamu gözünde kurum ve kuruluşların markalarının parlamasına yol açacaktır. Çevre Danışmanlığı Hizmeti tam olarak bunu sağlayarak işletmelerin çevreye duyarlı bir imaj oluşturmalarına yardımcı olmaktadır. Marka çevresinde çevreye duyarlı bir imaj oluşması işletmelere karşı duyulan güven ve saygıyı arttıran bir etken olarak öne çıkacaktır. Çevreye duyarlı ürün ve hizmetler sunan kuruluşlar müşteriler tarafından daha fazla tercih edilecektir.
Aynı zamanda marka çevresinde çevreye duyarlı bir imaj oluşturulması sürdürülebilirlik ve çevresel sorumluluk ilkelerine önem veren yatırımcıları çekme konusunda da büyük fayda sağlayacaktır. Yatırımcıların destekledikleri projeler aynı zamanda kendi vizyon ve misyonlarını yansıttığı için daha yeşil ve sürdürülebilir bir geleceği destekleyen projelere yatırım yapmaları kamu gözünde kendilerinin de aynı değerleri destekledikleri imajını oluşturup karşılıklı fayda sağlayacaktır.
İstikrarlı Gelişme
Çevre Danışmanlık Hizmetiyle kurumların çevre performanslarını sürekli ve istikrarlı bir şekilde arttırmaları mümkün olabilmektedir. Danışmanlıkla düzenli bir şekilde gerçekleştirilen izleme ve kontrol faaliyetlerini sayesinde sürekli olarak iyileştirme yapılabilecek yeni alanların ortaya çıkarılması, işletmelerin de istikrarlı bir şekilde kendilerini geliştirmelerine olanak tanımaktadır.
ÇEVRE DANIŞMANLIK HİZMETİ ALMASI GEREKEN İŞLETMELER
Daha yeşil bir gelecek için kollarını sıvamaktan korkmayan ve üretim/tüketim aşamalarında maliyetini düşürmek isteyen her tür kurum ve kuruluşun çevre danışmanlık hizmetinden yararlanmasında fayda vardır. Fakat bazı işletmeler için bu hizmet yasal bir zorunluluktur. Yasal bir zorunluluk olarak çevre danışmanlık hizmeti alması gereken işletmeler şu şekilde sıralanabilir:
⦁ Ek-1 ve Ek-2 Listesinde Yer Alan Kurum ve Kuruluşlar
⦁ Tehlikeli Atık Üreten Kurum ve Kuruluşlar
⦁ Enerji Yoğun Kurum ve Kuruluşlar
⦁ Uluslararası Standartlara Uyması Gereken Kurum ve Kuruluşlar
Ek-1 ve Ek-2 Listesinde Yer Alan Kurum ve Kuruluşlar
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği Ek-1 listesinde yer alan kurum ve kuruluşların çevre izni ve lisansı alması zorunludur. Bu listede yer alan işletmelerin çevre üzerinde olumsuz etkileri fazla olabileceğinden daha kapsamlı bir denetleme sürecine tabi tutulurlar. Listede yer alan işletmeler arasında madencilik faaliyetleri yürüten, kimyasal madde üretimi yapan veya tüketimini gerçekleştiren kurumlar ve turizm, hayvancılık, su ürünleri, gıda, içecek, tekstil, deri, kağıt ürünleri, atık yakma ve enerji üretim tesisleri gösterilebilir.
Ek-2 listesinde yer alan kurum ve kuruluşlarınsa sadece çevre izni almaları gerekmektedir. Bu listede yer alan işletmeler birinci listede yer alan işletmelere göre çevresel bağlamda daha az risk barındırırlar ve bu yüzden de daha basit bir izin alma sürecine tabi tutulurlar. Listede yer alan işletmeler arasında, araç tamir ve bakım servisleri, alışveriş merkezleri, akaryakıt istasyonları, araç yıkama servisleri, depolama, gübre, ilaç, taş ve toprak ürünleri tesisleri gösterilebilir.
Ek-1 veya Ek-2 listesinde yer alan kurum ve kuruluşların faaliyetlerine başlamadan önce geçici izin belgesi almaları gerekmektedir. Geçici izin belgesini alan kuruluşların belge tarihinden itibaren olmak üzere bir yıl içerisinde çevre izin veya çevre izin ve lisans belgesi alma zorunlulukları vardır. Kuruldukları yerde bir yılı geçmeme koşuluyla faaliyet gösterecek geçici işletmelerin izin kapsamı dışında değerlendirilebilmeleri için bulundukları ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne çalışma süreleriyle ilgili bildirimde bulunmaları gerekmektedir.
Ek-1 listesinde yer alan işletmelerin izinlerini Bakanlıktan almaları gerekirken, Ek-2 listesinde yer alan işletmelerin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerinden almaları gerekir. Bir işletme içerisinde Ek-1 ve Ek-2 listelerine tabi faaliyetler aynı anda gerçekleştiriliyorsa değerlendirme sürecinin Ek-1 kapsamında gerçekleştirilmesi gerekir..
Kurum ve kuruluşların geçici faaliyet belgelerini aldıktan sonraki 180 gün içerisinde Bakanlık tarafından belirtilen belgelerle çevre izin ve lisansı için ilgili makamlara başvurmaları gerekmektedir.
Tehlikeli Atık Üreten Kurum ve Kuruluşlar
29314 sayılı Tehlikeli Atıkların Kontrolü Kontrolü Yönetmeliğinde tanımlanan tehlikeli atıkların üretimini kapsayacak şekilde faaliyetini sürdüren kurum ve kuruluşların çevre izni ve lisansı almaları zorunludur. Yönetmelikte tehlikeli atıklar şu şekilde belirtilmiştir:
⦁ Çevre, habitatlar ve insan sağlığı için tehdit içeren
⦁ Atık olarak sınıflandırılan
⦁ Patlayıcı, parlayıcı, kanserojen veya zehirli maddeler
Sanayi, tarım ve sağlık gibi sektörlerde yer alan kurum ve kuruluşların tehlikeli atık üretimi gerçekleştirdikleri söylenebilir. Bu kurum ve kuruluşların yönetmelikte belirtilen yükümlülükler doğrultusunda tehlikeli atık miktarını minimize etmeleri, tehlikeli atıkları uygun bir şekilde ayırıp depolamaları, söz konusu atıkların lisanslı taşıyıcılar tarafından taşınmasını sağlamaları, bu atıkların geri dönüşümünü gerçekleştirmeleri, uygun bir şekilde imha edildiklerinden emin olup atıklarla ilgili kayıt ve belgeleri usulüne uygun bir şekilde tutmaları zorunludur.
Enerji Yoğun Kurum ve Kuruluşlar
Enerji Yoğun Kurum ve Kuruluşlar, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu’na göre:
⦁ Yıllık toplam enerji tüketimi 1000TEP’i geçen
⦁ 500 veya üzeri çalışan sayısına sahip
⦁ Sanayi işletmeleri olarak tanımlanır.
Bahsi geçen enerji yoğun kurum ve kuruluşların en çok enerji tükettikleri alanlar arasında ısıtma ve soğutma, aydınlatma, üretim süreçleri ve taşımacılık gösterilebilir. Söz konusu kurum ve kuruluşlar Çevre Danışmanlık Hizmetinden faydalanarak enerji verimliliklerini arttırabilirler. Düzgün bir enerji denetiminin sağlanması, verimli ekipmanların kullanılması, ısı yalıtımının sağlanması, aydınlatma sistemlerinin iyileştirilmesi, personelin enerji tasarrufu konusunda eğitilmesi sayesinde bu amaca ulaşılması mümkün olabilmektedir.
Uluslararası Standartlara Uyması Gereken Kurum ve Kuruluşlar
Ürün ve hizmetlerinin güvenliğini ve kalitesini arttırarak müşteri portföyünü çeşitlendirmek ve arttırmak isteyen, rekabet güçlerini veya verimliliklerini arttırmaya çalışan kurum ve kuruluşların uluslararası standartlara uymaları gerekmektedir. Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından yayınlanan bir Çevre Yönetim Sistemi standardı olan ISO14001’e uyulması, bu kurumların markalarına aradıkları güven ve itibarı sağlamakla kalmayıp maliyet tasarrufu yapmalarına, çevresel etkilerini azaltmalarına ve ilgili yasalara bağlı kalmalarına yardımcı olmaktadır.
Sonuç
Çevre Danışmanlık Hizmeti almanız gerektiğine karar verdiyseniz ama hangi firmadan bu hizmeti alacağınız konusunda henüz bir fikre sahip değilseniz bu seçimi yaparken dikkate almanız gereken birkaç nokta olduğunu bilmenizde fayda vardır.
Ulaştığınız firmanın referanslarına ve çalışanlarının iş geçmişine bakarak söz konusu firmanın yetkinliği ve deneyimi konusunda bilgi sahibi olmak bu seçimi yaparken en çok dikkat etmeniz gereken noktaların başında gelir. Aynı zamanda firmanın sunduğu hizmet yelpazesinin çeşitliliğine da bakmak önemlidir. Hizmet yelpazesi çeşitli olan firmalar süreçte herhangi bir engel oluşması durumunda sürecin nasıl ilerletilmesi gerektiği konusunda daha fazla bilgi sahibi olacaklardır.
Burada verilen bilgilerin genel referans olması amacıyla verildiği ve profesyonel bir çevre danışmanlık hizmetinin yerini tutmayacağı unutulmamalıdır. Daha ayrıntılı bilgi almak ve çevre danışmanlık hizmetiyle ilgili her türlü sorunuza cevap bulmak için bize ulaşınız.